Soenna's die genegeerd worden in de Ramadan

Soenna's die genegeerd worden in de Ramadan

vertaling en bewerking van een lezing door Imaam al-Albani

Vraag: Kan de Sheikh enkele woorden over de gezegende maand Ramadan spreken, die ons

tot voordeel kunnen strekken?

Sheikh al-Albani, moge Allaah hem genade schenken, zei:

In de Qor'aan zegt Allaah Ta'ala:

< O, jullie die geloven! Vasten is aan jullie voorgeschreven zoals het was voorgeschreven

aan degenen voor jullie, opdat jullie mensen met Taqwah worden> (soerah al-Baqarah:

183)

In deze ayah vertelt Allaah ons dus, dat het vasten verplicht voor ons is gemaakt, zoals het

verplicht was voor degenen voor ons. Dit is duidelijk. Maar waar ik over wil spreken - en

waar weinig mensen aandacht aan schenken - is het laatste deel van de ayah:

<...opdat jullie mensen met Taqwah worden >

Vaak wanneer Allaah iets voorschrijft, vermeldt Hij alleen het bevel zonder de wijsheid

erachter te noemen. Dit is omdat de wijsheid erachter over het algemeen is, dat Allaah met

een voorschrift de mensen wil testen zodat duidelijk wordt wie degenen zijn die Hem

gehoorzamen en wie de ongehoorzamen zijn.

Maar in deze ayah vermeldt Hij de reden voor het bevel om te vasten, door te zeggen:

<... opdat jullie mensen met Taqwah worden>

De wijsheid achter het vasten van de gelovigen is daarom niet alleen dat ze zich plezierige,

(normaal gesproken ) toegestane en goede dingen ontzeggen, hoewel dit wel verplicht is voor

de vastenden. Dit is niet het enige dat wordt bedoeld met het vasten. Allaah besluit Zijn bevel

om te vasten met:

<... opdat jullie mensen met Taqwah worden>

Dit betekent: de wijsheid achter het vasten is dat de moslim zijn gehoorzaamheid aan Allaah

laat toenemen in de maand van het vasten, en uiteindelijk gehoorzamer wordt dan hij tevoren

was.

De Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) benadrukte dit door te zeggen:

" Als iemand slechte woorden en daden niet achterwege laat, dan heeft Allaah er geen

behoefte aan dat hij zijn eten en drinken laat staan." (Boechari)

Dit betekent: Allaah wenst niet dat de vastende zich alleen onthoudt van eten en drinken. Hij

moet zich ook onthouden van alles wat Allaah heeft verboden met betrekking tot zonden en

daden van ongehoorzaamheid. En hiertoe behoren slechte woorden en daden.

Daarom benadrukte de Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) de woorden:

<... opdat jullie mensen met Taqwah worden>

De geleerden hebben de zaken die het vasten verbreken in twee categorieën opgedeeld:

materiele en immateriële zaken. Dus iedereen die vast moet bij zichzelf onderzoeken:

onthoudt hij zich slechts van materiele dingen, of onthoudt hij zich ook van immateriële

dingen? Ofwel: heeft hij zijn manieren en gedrag verbetert toen de Ramadan aanbrak? Als dit

zo is, heeft hij voldaan aan de woorden van Allaah:

<... opdat jullie mensen met Taqwah worden>

Maar voor degene wiens vasten alleen bestaat uit het afzien van eten en drinken, en die

doorgaat met slechte dingen doen zoals hij voorheen deed: dit is niet het vasten dat van hem

verlangd wordt.

Daarom adviseren we onze broeders en herinneren we hen eraan, dat ze ook deze tweede

categorie van immateriële zaken in acht nemen.

In aanvulling hierop wil ik de aandacht vestigen op enkele zaken die door de meerderheid van

de moslims genegeerd worden, ook door degenen die kennis bezitten.

De Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) heeft gezegd:

"Mijn Oemmah zal op de goede weg zijn, zolang ze zich haast om het vasten te verbreken en

de maaltijd voor zonsopkomst (soehoer) uitstelt."

Het eerste gedeelte - je haasten om het vasten te verbreken - is volgens sommigen in

tegenspraak met de volgende hadieth:

"Mijn Oemmah zal op de goede weg zijn, zolang ze zich haast om het magrib-gebed te

verrichten."

We hebben hier dus twee bevelen om ons te haasten met iets: het vasten verbreken en salatoel-

magrib bidden. En sommigen denken dat dit niet tegelijkertijd mogelijk is.

Maar het voldoen aan beide bevelen is een eenvoudige zaak, wanneer we kijken naar het

voorbeeld dat de Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) ons gaf. Hij verbrak zijn vasten met

drie dadels, en bad vervolgens salat-oel-magrib. Daarna, als hij vond dat hij het nog nodig

had, at hij een avondmaal.

Maar vandaag de dag zien we twee kwalijke situaties:

Ten eerste stellen we de adhaan voor salat-oel-magrib (en het sein dat we het vasten kunnen

verbreken) uit. Na dit uitstel komt het volgende uitstel, namelijk dat we gaan zitten voor een

uitgebreide maaltijd - behalve enkelen die ernaar verlangen het magrib-gebed in de moskee te

verrichten. Maar de meerderheid van de mensen wacht tot ze de adhaan horen (die dus vaak te

laat is) en beginnen dan aan een diner, in plaats van alleen het vasten te verbreken.

Dus de adhaan - en niet alleen hier in Jordanie, maar in de meeste landen weet ik uit

onderzoek - wordt te laat gegeven. De reden hiervoor is dat we ons niet meer baseren op de

islamitische regels, maar afhankelijk zijn geworden van astronomische berekeningen, van

tabellen met gebedstijden.

Maar de astronomische berekeningen waarop de tabellen gebaseerd zijn, gaan uit van de aarde

als egaal oppervlak, zonder hoogteverschillen. Een en dezelfde tijd voor zowel bergland als

dalen is dus niet mogelijk, elk stuk van het land heeft zijn eigen tijd. Dus wanneer iemand met

zijn eigen ogen de zon onder ziet gaan, dan is dat de tijd voor het vastenbreken en salat-oelmagrib.

En dan moet hij dus het vasten breken, volgens het bevel:

"Mijn Oemmah zal op de goede weg zijn, zolang ze zich haast het vasten te verbreken."

In een andere hadieth, vermeld in Sahieh al-Boechari, zei de Profeet (sallallahoe aleihi wa

sallam):

"Als de nacht verschijnt vanaf deze zijde", en hij wees naar het oosten, "en de dag vertrekt

vanaf hier", en hij wees naar het westen, "en de zon gaat onder, dat is het vasten voor de

vastende verbroken". (NB. voor ons is het resp. het westen en het oosten)

Wat betekent "dan is het vasten voor de vastende verbroken"? Het betekent dat voor hem het

bevel is ingegaan om het vasten te verbreken. De Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) hield

zich aan de regel om het vasten direct te verbreken, zelfs al was hij op dat moment op reis en

bevond hij zich op zijn rijdier.

In de Sahieh van Boechari is vermeld, dat de Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) eens aan

een van zijn metgezellen vroeg de iftaar (iets om het vasten mee te breken) klaar te maken.

Deze antwoordde: "O, Boodschapper van Allaah voor ons is het nog steeds dag." Betekenis:

hoewel de zon ondergaat, is in het westen nog zonlicht te zien. De Profeet (sallallahoe aleihi

wa sallam) reageerde niet op wat hij had gezegd, maar benadrukte nog eens de vraag om de

iftaar klaar te maken. De verteller van de hadieth die zei: "We konden het daglicht voor ons

zien toen we het vasten verbraken", zei: "Als een van ons op zijn kameel was geklommen,

had hij de zon kunnen zien.

De zon ging onder, gezien vanaf de plaats waar ze zich bevonden, en de Boodschapper

(sallallahoe aleihi wa sallam) vroeg een van de metgezellen de iftaar te maken. Waarom? Om

zich te haasten het goede te doen: "Mijn Oemmah zal op de rechte weg zijn, zolang ze zich

haasten het vasten te verbreken."

Een tweede punt waar ik de aandacht op wil vestigen, is een stukje uit de al genoemde

hadieth: "... en ze de maaltijd voor zonsopkomst (soehoer) uitstelt." Hier wordt dus het

tegengestelde gevraagd van bij de iftaar: de soehoer moet zo laat mogelijk gegeten worden.

Maar veel mensen eten de soehoer wel een uur voor salat-oel-fajr, en dit is niet gepast. Het

gaat tegen de soennah van de Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) in. De metgezellen

nuttigden deze maaltijd zo laat, dat ze nog aan het eten waren wanneer de adhaan klonk.

Allaah besluit de ayaat over het vasten met de woorden:

<Allaah wenst het makkelijke voor jullie, en Hij wenst niet de dingen moeilijk voor jullie

te maken>

Hier sluit de uitspraak van de profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) bij aan:

"Als een van jullie de oproep voor het gebed hoort en de kom bevindt zich nog in zijn hand,

laat hem dan de kom niet neerzetten voordat zijn behoefte is gestild."

Hij moet dus in dit geval niet denken dat hij vanwege de adhaan zijn kom niet verder leeg

mag drinken of eten, als hij nog behoefte aan eten of drinken heeft. Meer dan wat in de kom

zit, mag hij echter niet meer nemen. En wanneer hij al genoeg heeft gehad, betekent de

adhaan wel dat hij niet meer mag eten of drinken.

Wat hier wordt bedoeld met de adhaan is de tweede adhaan, die voor salat-oel-fajr. In de

Ramadan worden er 's ochtends namelijk twee adhaans gegeven: een ongeveer 20 minuten

voor fajr om de mensen die slapen of bidden te waarschuwen dat ze nog wat moeten eten, en

een op de tijd van salat-oel-fajr. De tijd van de eerste adhaan staat op de gebedskalenders vaak

vermeld als "imsak".

Ook uit de Qor'aan blijkt, dat de tweede adhaan, die voor fajr, bedoeld wordt:

<En eet en drinkt totdat je de witte draad van de zonsopgang onderscheidt van de

zwarte draad van de nacht>

Een hadieth uit Boechari en Muslim, overgeleverd door 'Abdullah ibn 'Omar al-Khattab (RA),

vermeldt dat de Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) zei:

"Laat de adhaan van Bilaal (de eerste adhaan) jullie niet in de war brengen, want hij doet de

adhaan om de mensen die slapen te wekken zodat degenen die dat willen een maaltijd voor

zonsopkomst kunnen nemen. Dus eet en drinkt totdat Ibn Umm Maktum de adhaan roept."

Ibn Umm Maktum was een blinde man, en hij riep altijd de tweede adhaan om. Hoe deed hij

dat, terwijl hij blind was? Hij klom op het dak van de moskee, en zelf kon hij de zonsopkomst

niet zien, maar hij wachtte totdat een voorbijganger de zonsopkomst zag. Dus als iemand zag

dat de schemering verscheen en zich langs de horizon verspreidde, zei deze tegen Ibn Umm

Maktum: het is ochtend, het is ochtend. En dan riep Ibn Umm Maktum de adhaan om.

Het valt hier op, dat de adhaan van Ibn Umm Maktum werd omgeroepen, nadat de

zonsopkomst was gesignaleerd door mensen die op straat liepen. Dit wijst erop, dat enigszins

soepel werd omgegaan met het tijdstip waarop het vasten inging.

Dus mensen die beweren dat wanneer je de adhaan hoort en nog eten in je mond hebt, je dit

uit moet spugen, zijn te strikt en overschrijden de grenzen van de religie. En Allaah

waarschuwt ons hiertegen:

<O mensen van het boek! Overschrijd niet de grenzen van jullie religie, en zeg niets dan

de waarheid over Allaah>

En onze Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) heeft ons gezegd:

"Pas op voor het overschrijden van de grenzen (ghuluw) in de religie. Want degenen die voor

jullie kwamen werden vernietigd door het overschrijden van de grenzen van hun religie."