Het Nachtgebed Tijdens de Ramadan

Het Nachtgebed Tijdens de Ramadan

Uit Qiyaam Ramadan door Shaykh Muhammad Naasir al-Deen al-Albaani (www.islam-qa.com)

Vertaald door www.AlMutaqqun.tk

Abu Hurayrah (radiAllahu ‘anhu) heeft gezegd: “De Boodschapper van Allah (sallAllahu

‘alayhi wa salaam) spoorde ons altijd aan om ’s nachts te bidden in de Ramadan, zonder het

verplicht te maken. Dan zei hij: ‘Degene die ’s nachts bidt in de Ramadan vanuit geloof en de

hoop op beloning, al zijn voorgaande zonden zullen worden vergeven.’ Toen de

Boodschapper van Allah (sallAllahu ‘alayhi wa salaam) overleed, ging het er zo aan toe

(Tarawih werd niet gemeenschappelijk gebeden) en zo bleef het tijdens de khilafah van Abu

Bakr (radiAllahu ‘anhu) tot het begin van de khilafah van ‘Umar (radiAllahu ‘anhu).” [al-

Bukhari 226; Muslim 1662]

Laylat al-Qadr

De beste nacht van de Ramadan is Laylat al-Qadr, omdat de Profeet (sallAllahu ‘alayhi wa

salaam) heeft gezegd: “Degene die ’s nachts bidt tijdens Laylat al-Qadr vanuit geloof en de

hoop op beloning, al zijn voorgaande zonden zullen worden vergeven.” [al-Bukhari 34]

Volgens de meest correcte mening is het de zevenentwintigste nacht van de Ramadan. De

meeste ahadith verklaren dit, zoals de hadith van Zurr ibn Hubaysh die gezegd heeft: “Ik

hoorde Ubayy ibn Ka’b zeggen dat ‘Abd-Allah ibn Mas’ood had gezegd: ‘Degene die de

Sunnah volgt, zal Laylat al-Qadr ‘vangen’!’ Ubayy (radiAllahu ‘anhu) zei: ‘Moge Allah

genade met hem hebben, hij wilde niet dat de mensen het als vanzelfsprekend zouden

beschouwen en alleen op zouden blijven om één nacht te bidden. Bij Degene naast Wie er

geen god is, het is in de Ramadan – en hij zwoer zonder twijfel – en bij Allah, ik weet welke

nacht het is. Het is de nacht waarin de Boodschapper van Allah (sallAllahu ‘alayhi wa

salaam) ons opdroeg om te bidden (qiyaam). Het is de nacht waarvan de ochtend de

zevenentwintigste is en het teken ervan is dat de zon die ochtend wit opkomt en zonder

stralen.’”

In een andere overlevering werd dit toegeschreven aan de Profeet (sallAllahu ‘alayhi wa

salaam). [Muslim 1669 en anderen]

Qiyaam gezamenlijk bidden

Het is toegestaan om qiyaam gezamenlijk te bidden, het is zelfs beter dan individueel te

bidden want dit is wat de Profeet (sallAllahu ‘alayhi wa salaam) zelf deed en hij verklaarde de

deugden ervan. Abu Dharr (radiAllahu ‘anhu) heeft gezegd: “We vastten de Ramadan met de

Boodschapper van Allah (sallAllahu ‘alayhi wa salaam) en hij leidde ons niet in qiyaam totdat

er nog slechts zeven dagen over waren toen hij ons leidde in het gebed totdat een derde van de

nacht voorbij was. Toen er zes dagen over waren, leidde hij ons niet in qiyaam. Toen er vijf

dagen over waren, leidde hij ons in het gebed totdat de helft van de nacht voorbij was. Ik zei:

‘O Boodschapper van Allah, ik wou dat je tot het eind van de nacht door was gegaan.’ Hij zei:

‘Als iemand met de imam bidt totdat hij eindigt, zal het tellen alsof hij de hele nacht gebeden

heeft.’ Toen er nog vier nachten over waren, leidde hij ons niet in qiyaam. Toen er nog drie

nachten over waren, bracht hij zijn familie, zijn vrouwen en de mensen samen en leidde ons in

qiyaam totdat we bang waren dat we al-falaah zouden missen. Ik vroeg: ‘Wat is al-falaah?’

Hij zei: ‘Suhoor.’ Daarna leidde hij ons de rest van de maand niet in qiyaam.’” [Sahih hadith

overgeleverd door de auteurs van Sunan]

De Profeet (sallAllahu ‘alayhi wa salaam) leidde hen de rest van de maand niet in qiyaam

omdat hij vreesde dat het dan verplicht zou worden en dat zij niet in staat zouden zijn om het

te doen, zoals in de hadith van ‘Aisha staat die overgeleverd is in al-Sahihayn en elders. Na de

dood van de Profeet (sallAllahu ‘alayhi wa salaam) was deze angst geen factor meer

aangezien Allah de religie had voltooid. De reden om qiyaam in de Ramadan niet gezamenlijk

te bidden, was niet meer van toepassing en de vorige regel dat het gezamenlijke gebed iets is

wat voorgeschreven is in de islam, bleef in werking. Aldus deed ‘Umar (radiAllahu ‘anhu) het

gebruik herleven, zoals is overgeleverd in Sahih al-Bukhari en elders.

Vrouwen kunnen qiyaam gezamenlijk bidden

Vrouwen kunnen de gebeden ook bijwonen, zoals in de hadith van Abu Dharr vermeld staat

waar hierboven naar verwezen is. Het is toegestaan om een imam voor hen aan te wijzen,

apart van de imam van de mannen. Het is bewezen dat toen ‘Umar (radiAllahu ‘anhu) de

mensen verzamelde om qiyaam te bidden, hij Ubayy ibn Ka’b aanwees om de mannen te

leiden en Sulaymaan ibn Abi Hathmah om de vrouwen te leiden. ‘Arfajah al-Thaqafi heeft

gezegd: “’Ali ibn Abi Taalib (radiAllah ‘anhu) droeg de mensen op om ’s nachts te bidden in

de Ramadan en hij wees een imam aan voor de mannen en een imam voor de vrouwen. Ik was

de imam voor de vrouwen.”

Ik zeg: Naar mijn mening is dit prima mits de moskee groot genoeg is zodat ze elkaar niet

storen.

Aantal rak’ahs van qiyaam

Het aantal rak’ahs is elf en naar onze mening is het beter om dit aantal niet te overschrijden,

naar het voorbeeld van de Boodschapper van Allah (sallAllahu ‘alayhi wa salaam), want hij

deed in zijn leven nooit meer dan dat. ‘Aisha (radiAllahu ‘anha) werd gevraagd over hoe hij

bad in de Ramadan. Ze zei: “De Boodschapper van Allah (sallAllahu ‘alayhi wa salaam) bad

nooit meer dan elf rak’ahs (van qiyaam), hetzij tijdens de Ramadan of elke andere tijd. Hij

bad er vier en vraag me niet hoe mooi of hoe lang ze waren. Dan bad hij er vier, en vraag me

niet hoe mooi of hoelang ze waren. Dan bad hij er drie.” [al-Bukhari 248, Muslim 1607 en

anderen]

Een persoon kan minder doen dan dat, zelfs als het slechts één witr-rak’ah is, vanwege het

bewijs dat de Profeet (sallAllahu ‘alayhi wa salaam) dit deed en erover gesproken heeft.

Wat betreft zijn uitvoering hiervan: ‘Aisha (radiAllahu ‘anha) werd gevraagd hoeveel rak’ahs

de Boodschapper van Allah (sallAllahu ‘alayhi wa salaam) gewoonlijk in witr bad. Ze zei:

“Hij bad er vier en drie of zes en drie of tien en drie. Hij bad er nooit minder dan zeven of

meer dan dertien.” [Abu Dawud, Ahmad en anderen]

Wat betreft zijn uitspraken hierover: Hij heeft gezegd: “Witr is waar dus wie het wil kan vijf

(rak’ahs) bidden en wie het wil kan er drie bidden en wie het wil kan er één bidden.” [Abu

Dawud 1417]

Qur’aan reciteren in qiyaam

Wat het reciteren van de Qur’aan tijdens qiyaam betreft, hetzij in de Ramadan of in andere

tijden, heeft de Profeet (sallAllahu ‘alayhi wa salaam) geen limiet gesteld of gezegd wat te

veel of te weinig was. Zijn recitatie varieerde, soms was het lang en soms kort. Soms

reciteerde hij in elke rak’ah het equivalent van ‘Yaa ayyuha’l-muzammil’, wat twintig aayaat

is en soms reciteerde hij het equivalent van vijftig aayaat. Hij zei: “Degene die ’s nachts bidt

en honderd aayaat leest, zal niet als één van de achtelozen worden geregistreerd.” Volgens

een andere hadith: “...en tweehonderd aayaat leest, zal als één van de toegewijde en oprechte

gelovigen worden geregistreerd.” [Abu Dawud 1393]

Wanneer hij ziek was, reciteerde de Profeet (sallAllahu ‘alayhi wa salaam) zeven lange

soera’s in zijn nachtgebeden: al-Baqarah, Aal ‘Imraan, al-Nisaa’, al-Maa’idah, al-An’aam, al-

A’raaf en al-Tawbah.

Volgens de verklaring van Hudhayfah ibn al-Yamaan die achter de Profeet (sallAllahu ‘alayhi

wa salaam) bad, reciteerde hij al-Baqarah, al-Nisa’ en Aal ‘Imraan in één rak’ah en hij

reciteerde op een zachte en afgepaste toon. Het is bewezen met de sterkste (de meest sahih)

isnaads dat toen ‘Umar (radiAllahu ‘anhu) Ubayy ibn Ka’b aanwees om de mensen te leiden

in het bidden van elf rak’ahs in de Ramadan, Ubayy honderden aayaat reciteerde zodat de

mensen achter hem op stokken gingen leunen omdat de gebeden zo lang waren en ze niet

eindigden tot net voor Fajr.

Het is ook overgeleverd in een sahih hadith dat ‘Umar de lezers tijdens de Ramadan

bijeenriep en de snelste van hen opdroeg om dertig aayaat te reciteren, de gematigde om

vijfentwintig aayaat te reciteren en de langzaamste om twintig aayaat te reciteren.

Als een persoon qiyaam alleen bidt, kan hij het echter zo lang maken als hij wil; als anderen

met de imam instemmen, kan hij het ook zolang maken als hij wil. Hoe langer het is, hoe

beter, maar een persoon zou niet tot uitersten moeten gaan en de hele nacht in qiyaam door

moeten brengen, behalve op zeldzame gelegenheden, naar het voorbeeld van de Profeet

(sallAllahu ‘alayhi wa salaam) die gezegd heeft: “De beste leiding is de leiding van

Mohammed.” [Overgeleverd door al-Bukhari 120; Muslim 1885] Als een persoon als imam

bidt, zou hij het slechts zolang moeten maken als het voor de mensen achter hem gemakkelijk

is, want de Profeet (sallAllahu ‘alayhi wa salaam) heeft gezegd: “Als iemand van jullie de

mensen in het gebed leidt, laat hem het kort houden want onder hen zijn de jongeren en de

ouderen, de zwakke en degenen die dringende behoeften hebben. Maar als hij alleen bidt, laat

hem het dan zolang maken als hij wil.” [al-Bukhari, 671, en anderen]

De timing van qiyaam

De tijd voor het bidden van qiyaam is na ‘Isha tot Fajr, want de Profeet (sallAllahu ‘alayhi wa

salaam) heeft gezegd: “Allah heeft nog een gebed voor jullie toegevoegd, wat witr is, dus bid

het tussen Salaat al-‘Isha’ en Salaat al-Fajr.” [Ahmad]

Voor wie het aan kan, is het beter om aan het eind van de nacht te bidden, want de Profeet

(sallAllahu ‘alayhi wa salaam) heeft gezegd: “Degene die bang is dat hij aan het eind van de

nacht niet op zal staan, laat hem witr aan het begin van de nacht bidden, maar degene die

voelt dat hij aan het eind van de nacht op zal kunnen staan, laat hem witr aan het eind van de

nacht bidden, want het gebed aan het eind van de nacht wordt waargenomen [door de

engelen] en dat is beter.” [Muslim 1650]

Als het een kwestie van kiezen is tussen gezamenlijk bidden aan het begin van de nacht en

alleen bidden aan het eind van de nacht, is het beter om met de jamaa’ah te bidden want dat

telt alsof men de gehele nacht door gebeden heeft.

Dit is wat de Sahaabah deden in de tijd van ‘Umar (radiAllahu ‘anhu). ‘Abd al-Rahmaan ibn

‘Abd al-Qaari heeft gezegd: “Ik ging op een nacht tijdens de Ramadan naar de moskee met

‘Umar ibn al-Khattaab en ik zag de mensen verspreid door de moskee; sommige waren

individueel aan het bidden en sommige waren in kleine groepjes aan het bidden. Hij zei: ‘Bij

Allah, ik denk dat het beter zou zijn als ik hen allemaal achter één lezer zou verzamelen.’ Dus

besloot hij dat te doen en hij verzamelden hen achter Ubayy ibn Ka’b. Een andere avond ging

ik weer met hem mee en de mensen waren allemaal achter hun lezer aan het bidden en ‘Umar

zei: ‘Wat een goede innovatie is dit. Maar het gebed dat ze missen wanneer ze slapen [aan het

eind van de nacht] is beter dan wat ze nu verrichten,’ de mensen waren namelijk gewoon om

qiyaam aan het begin van de nacht te bidden.” [al-Bukhari 227]

Zayd ibn Wahb heeft gezegd: “Abd-Allah leidde ons gewoonlijk in het gebed tijdens de

Ramadan en hij eindigde ‘s nachts.”

De Profeet (sallAllahu ‘alayhi wa salaam) verbood het bidden van witr als drie rak’ahs en

verklaarde dit door te zeggen: “Laat het niet op Salaat al-Maghrib lijken.” [al-Haakim (1/304),

al-Bayhaqi (3/31) and al-Daaraqutni (blz. 172)] Daarom moet degene die drie rak’ahs voor

witr wil bidden, een manier vinden om het verschillend (van Maghrib) te maken. Dit kan hij

op twee manieren doen: door de salaam na de eerste twee rak’ahs te geven, wat de beste

manier is, of door niet te gaan zitten na de eerste twee rak’ahs (m.a.w., drie rak’ahs non-stop

bidden). En Allah weet het het beste.

Recitatie tijdens drie rak’ahs van witr

Het is Sunnah om Sabbih bi-ismi Rabbika al-‘A’laa in de eerste rak’ah te reciteren, Qul Yaa

ayyuha’l-Kaafirun in de tweede rak’ah en Qul Huwa Allahu ahad in de derde rak’ah. Qul

a’udhu bi Rabbi’l-Falaq en Qul a’udhi bi Rabbi’l-Naas mogen ook af en toe toegevoegd

worden.

Het is overgeleverd in een sahih hadith dat de Profeet (sallAllahu ‘alayhi wa salaam) eens

honderd aayaat van Surat al-Nisa’ in één rak’ah van witr reciteerde.

Du’a al-Qunut

Een persoon kan zich nederig opstellen voor Allah door de du’a te reciteren die de Profeet

(sallAllahu ‘alayhi wa salaam) aan zijn kleinzoon al-Hasan ibn ‘Ali (radiAllahu ‘anhu) leerde:

“Allaahumma’hdinie fiman hadayta wa ‘aafinie fiman ‘aafayta wa tawallanie fiman

tawallayta wa baarik li fimaa a’tayta wa qinie sharra maa qadayt, fa innaka taqdie wa laa

yuqdaa ‘alayk. Wa innahu laa yadhillu man waalayta wa laa ya’izzu man ‘aadayt. Tabaarakta

Rabbanaa wa ta’aalayt. Laa majaa minka illa ilayk.”

(O Allah, leid mij samen met degenen die U geleid heeft, vergeef mij samen met degenen die

U vergeven heeft, wees een bondgenoot voor mij samen met degenen voor wie U een

bondgenoot bent en zegen voor mij hetgeen U verleend heeft. Bescherm mij tegen het kwaad

dat U verordend heeft want waarlijk, U verordent en niemand kan over U verordenen.

Voorzeker, hij aan wie U trouw toont, wordt nooit vernederd en hij die U als vijand neemt,

wordt nooit geëerd en machtig. O onze Heer, Gezegend en Verheven bent U. Er is geen

toevlucht van U behalve met U.)

Wat er gezegd moet worden aan het einde van witr

Het is Sunnah om aan het einde van witr (voor of na de salaam) te zeggen:

“Allaahumma innie a’udhu bi ridaaka min sakhatika wa bi mu’aafaatika min ‘aqubatika, wa

a’udhu bika minka. La uhsie thanaa’an ‘alayka, anta kamaa athnayta ‘ala nafsik.”

(O Allah, ik zoek toevlucht bij Uw goede genoegen voor Uw toorn en bij Uw bescherming

voor Uw bestraffing. Ik zoek toevlucht bij U voor U. Ik kan U niet genoeg prijzen en U bent

zoals U Uzelf geprezen hebt.)

Wanneer hij de salaam gaf aan het eind van witr, zei hij: “Subhaan il-Malik il-Quddus,

subhaan il-Malik il-Quddus, subhaan il-Malik il-Quddus.”

(Glorie aan de Soeverein, de Meest Heilige.)

Hij verlengde de lettergepen en verhief zijn stem de derde keer.

Twee rak’ahs na witr

Men kan twee rak’ahs na witr bidden als men dat wil, want het is bewezen dat de Profeet

(sallAllahu ‘alayhi wa salaam) dit deed. Hij zei: “Dit reizen is vermoeiend en moeilijk dus

nadat iemand van jullie witr gebeden heeft, laat hem twee rak’ahs bidden. Als hij wakker

wordt, is dit goed, anders zullen deze twee rak’ahs voor hem geteld worden.” [Daarimi

(1/374), Ibn Khuzaimah in zijn Sahih (2/159/1103) en Ibn Hibbaan (683)]

Het is Sunnah om Idha zulzilat al-ard en Qul yaa ayyuha’l-kaafirun te reciteren in deze twee

rak’ahs.